Hydroponiczna uprawa roślin doniczkowych – co warto wiedzieć zanim zaczniesz?

Kochasz kwiaty doniczkowe, ale martwisz się, że nie masz wystarczająco czasu na ich pielęgnację i regularne podlewanie? A może często wyjeżdżasz z domu i martwisz się o to, kto podleje kwiaty podczas Twojej nieobecności? Być może dobrym rozwiązaniem dla Twoich domowych skarbów będzie uprawa hydroponiczna. Przeczytaj nasz krótki poradnik i przekonaj się na własnej skórze!

Hydroponika – co to właściwie jest?

Hydroponika, czyli uprawa hydroponiczna to metoda uprawy roślin w wodzie z dodatkiem substancji odżywczych bez udziału organicznego podłoża tradycyjnego, czyli ziemi lub torfu. Dzięki takiej uprawie, korzenie rośliny mają bezpośredni dostęp do wody i rozpuszczonych w niej substancji pokarmowych, co zapobiega ich nadmiernemu rozrastaniu się. Taki tryb uprawy pozwala również lepiej kontrolować poziom wody w doniczce, nawilża powietrze wokół rośliny, ogranicza lub całkiem eliminuje występowanie patogenów zwykle obecnych w podłożu i zapobiega chorobom i inwazjom szkodników glebowych.

Uprawa hydroponiczna, oprócz zmniejszenia regularności podlewania, pozwala również ustalić dokładny poziom nawożenia, nie ma bowiem ryzyka, że zastosowana odżywka lub nawóz zostanie wypłukana z podłoża. Dodatkowo wysoka sterylność stosowanego podłoża pozwala na uprawę roślin również w tych pomieszczeniach, gdzie musi być utrzymany wysoki poziom higieny, czy na przykład w mieszkaniach alergików.

Biorąc pod uwagę uprawę hydroponiczną trzeba będzie jednak nastawić się na pewne koszty, które są stosunkowo wyższe, od kosztów uprawy tradycyjnej. Do uprawy hydroponicznej będzie trzeba bowiem zaopatrzyć się w następujące akcesoria:

• Specjalne podłoże – np. perlit lub keramzyt (w przypadku większości roślin umieszczenie korzeni wyłącznie w wodzie doprowadzi do ich gnicia)
• Ażurowe doniczki wewnętrzne
• Wodoszczelne doniczki zewnętrzne nieprzepuszczające światła (światłoszczelność ograniczy rozwój glonów w wodzie)
• Wskaźniki poziomu wody
• Pożywki dla roślin uprawnianych hydroponicznie, stosowane co około 3-4 tygodnie, w przypadku pożywek płynnych, lub 2-3 razy w roku, jeśli stosujemy odżywcze granulki

Jak rozpocząć uprawę hydroponiczną w domu?

Do uprawy hydroponicznej najlepiej nadają się rośliny lubiące wilgoć. Kwiaty doniczkowe o mniejszych wymaganiach w kwestii wilgoci mogą nie poradzić sobie z bezpośrednim dostępem do wody.

Donice do uprawy hydroponicznej

Doniczki do uprawy hydroponicznej różnią się zasadniczo od tych używanych w tradycyjnej metodzie.
Jeśli nasza hydroponika ma przynieść zamierzone efekty, należy dobrać je bardzo uważnie

• Donica zewnętrzna – naczynie musi być wykonane z chemiczne neutralnego materiału, który będzie odporny na działanie kwasów i całkowicie nieprzepuszczalny dla wody. Dobrym wyborem będzie donica ze szkła, ceramiki lub tworzywa sztucznego. Warto wybrać materiał, który nie będzie przepuszczał światła. Chociaż przezroczyste donice pozwalają na stałą kontrolę poziomu wody, jednak nadmiar światła może być zabójczy dla korzeni, a jednocześnie przyczynia się do rozwoju glonów wewnątrz naczynia. Dlatego przezroczyste donice nadają się tylko dla stanowisk zacienionych i w większości przypadków zaleca się donice nieprzezroczyste.
  
  Kształt zewnętrznej donicy również jest dość istotny. Najlepiej sprawdzają się donice kuliste lub cylindryczne, które zapewniają odpowiednią ilość miejsca dla rosnących korzeni. Spora część donic do hydroponiki posiada specjalny otwór umożliwiający łatwe dolanie wody do jej wnętrza.
  
• Donica wewnętrzna – to naczynie może być wykonane z tworzywa sztucznego. Powinno być ażurowej budowy, o dość dużych otworach, tak aby swobodnie przepuszczały one wodę i przerastające korzenie, jednak na tyle małe, aby nie przesypywał się przez nie użyty keramzyt lub perlit. Po zawieszeniu wewnętrznej donicy na zewnętrznym naczyniu, nie powinna ona dotykać dna zewnętrznego pojemnika, dlatego musi być płytsza niż donica zewnętrzna,

Nie należy zapominać o wskaźniku poziomu wody, który nie tylko przydatnym, ale wręcz niezbędnym narzędziem w uprawie hydroponicznej.

Podłoże do upraw hydroponicznych

Wypełnienie wewnętrznej doniczki ma za zadanie zapewnić odpowiednie osadzenie roślinie wewnątrz naczynia i umożliwić powietrzu swobodny dostęp do korzeni. Najlepiej sprawdzającymi się w hydroponice podłożami są perlit lub keramzyt, można jednak zakupić specjalny granulat wypełniający, dedykowany dla upraw hydroponicznych. Ciężar oraz grubość podłoża musi być dopasowany do wielkości uprawianych roślin. Zdarza się, że donicę trzeba dodatkowo dociążyć, żeby się nie przewróciła. Nie można też zapominać o odpowiedniej wartości pH roztworu wody wraz z zanurzonym podłożem, które może być różne dla różnych hodowanych roślin.

Sadzenie roślin w hydroponice

Zaczynając swoją przygodę z uprawą hydroponiczną, najlepiej jest kupić sadzonki specjalnie przygotowane do tego trybu uprawy. Kupując dedykowane sadzonki, kupujemy je zwykle z całym koniecznym osprzętem i jedyną czynnością po zakupie jest ustawienie rośliny w jej docelowym miejscu i jej dalsza pielęgnacja. Są to jednak sadzonki dość drogie, a poza tym, co jeśli chcemy zmienić tryb uprawy i rośliny hodowane dotychczasowo w tradycyjny sposób przestawić na uprawę hydroponiczną?

W tym wypadku, należy wyjąć roślinę z doniczki wraz z całą ziemią przyległą do bryły korzeniowej i zanurzyć bryłę w wodzie o temperaturze pokojowej, na czas potrzebny na rozluźnienie ziemi wokół korzeni. Następnie korzenie opłukujemy do czysta i przenosimy do wewnętrznej doniczki hydroponicznej, stabilizując keramzytem. Całość zawieszamy na większej donicy, dbając o odpowiedni poziom wody. Należy jednak pamiętać, że ta zmiana przyjmie się wyłącznie w wypadku młodych roślin i to tylko pod warunkiem, że proces zmiany przeprowadzimy w okresie ich najintensywniejszego wzrostu, to jest od kwietnia do połowy czerwca.

Nawożenie roślin uprawianych bez podłoża

Sama woda nie wystarczy, aby roślina prawidłowo rosła, dlatego trzeba zapewnić jej odpowiednią ilość składników odżywczych.  Na rynku jest dostępne wiele dedykowanych nawozów dla upraw hydroponicznych – albo w formie granulatu, który rozpuszcza się wewnątrz zewnętrznej donicy, albo w formie płynu. Również część nawozów w płynie stosowanych w tradycyjnej uprawie nadaje się do upraw hydroponicznych, pod warunkiem, że rozpuszczają się one w wodzie.

Pożywkę należy wymieniać co około 6 tygodni. W tym celu wyciągamy wewnętrzną doniczkę wraz z rośliną, wodę pozostałą w zewnętrznej donicy wylewamy i porządnie przepłukujemy jej wnętrze. Następnie wlewamy do środka pożywkę lub umieszczamy na dnie tabletkę/granulat z nawozem w odpowiedniej dawce i uzupełniamy wodą.  Do czasu wymiany pożywki na nową, podlewamy roślinę wyłącznie czystą wodą

fot. główne depositphotos.com