Palmy w uprawie domowej – które są najpopularniejsze?

Palmy, które kiedyś królowały w mieszkaniach i budynkach użyteczności publicznej na jakiś czas odeszły do lamusa. Jednak w ostatnich latach znów można zaobserwować wzrost zainteresowania tymi egzotycznymi roślinami. Być może ma na to wpływ mody na nowoczesne, surowe wnętrza, w których dorastające do sporych rozmiarów palmy wyglądają nad wyraz efektownie?

Warto pamiętać jednak o tym, że palmy to rośliny dość kapryśne i ich pielęgnacja wymaga pewnej wiedzy i doświadczenia. Zdecydowanie nie są to rośliny polecane dla całkowicie początkujących hodowców. Jakie są najpopularniejsze obecnie palmy doniczkowe i jak prawidłowo je pielęgnować

PALMA KRÓLEWSKA (Roystonea regia)

Znana również pod takimi nazwami jak daktylowiec kanaryjski, rojstona królewska lub palma kanaryjska. W warunkach naturalnych palma ta może dorastać nawet do 25 metrów wysokości, dzięki wytworzeniu tzw. kłodziny. W domowych donicach występują tylko młode rośliny, które kłodziny jeszcze nie wytworzyły, przez co składają się one głównie z liści tworzących rozetę. Nie zakwitają ani nie wytwarzają owoców.

Pielęgnacja palmy królewskiej

Roślina ta do odpowiedniego rozwoju wymaga mocno słonecznego stanowiska lub stanowiska ze sporym dostępem do rozproszonego światła. Niedobory światła powodują u niej wydłużanie i wiotczenie liści. Podlewanie należy wykonać dopiero wtedy, gdy podłoże w donicy jest przeschnięte. Daktylowiec nie lubi nadmiaru wody i może na niego reagować gniciem korzeni lub liści. Palmę najlepiej zasadzić w przepuszczalnym, żyznym podłożu. Można użyć gotowego podłoża dla palm lub wymieszać ziemię uniwersalną z piaskiem i/lub żwirem. Nie można natomiast zapominać o zraszaniu liści, ponieważ palma królewska lubi wysoką wilgotność powietrza.

PALMA AREKA

Pod tą nazwą kryje się kilka gatunków roślin, jednak w domowym zaciszu można spotkać zwykle tylko dwie palmy tego typu. Areka żółtawa (Chrysalidocarpus lutescens), która występuje naturalnie na Madagaskarze i w naturze osiąga do 15 m wysokości. W uprawie domowej może dorastać do 1,5-2,5m. Me zielone, pierzaste liście, wyraźnie żyłkowane na żółto i jest rośliną dość odporną. Niewątpliwie jej zaletą jest zdolność filtrowania i nawilżania powietrza. Jest to gatunek na wolności zagrożony wymarciem, a jej status w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych ma status NT, czyli bliski zagrożenia wymarciem.

Drugą areką spotykaną w uprawie domowej jest areka katechu (Areca catechu), znana również pod nazwami palma bambusowa, żuwna lub betel. Pochodzi z Filipin i charakteryzuje się pasiastymi łodygami i intensywnie zielonymi liśćmi.

Pielęgnacja areki

Palmy te lubią wysoką wilgotność podłoża i powietrza, dlatego wymagają częstego podlewania. Niedobory wody są natychmiast sygnalizowane przez roślinę za sprawą zasychających wierzchołków liści. Obsychanie będzie postępować, jeśli niedobory nie zostaną uzupełnione. Podłoże areki musi być mocno wilgotne, nawet mokre, a dodatkowo należy co kilka dni intensywnie zraszać jej liście.

Stanowisko dla areki powinno oferować duże ilości rozproszonego światła i temperaturę w okolicy 22^oC. Przez cały okres wegetacji należy areki zasilać specjalistycznym nawozem do palm co dwa, maksymalnie co 3 tygodnie. Podłoże powinno składać się w równych częściach z ziemi kompostowej i torfu lub z mieszanki ziemi liściowej i piasku, do których to mieszanek można dodać keramzytu dla lepszej przepuszczalności podłoża. Ze względu na budowę systemu korzeniowego, najkorzystniejszą donicą dla areki jest donica wąska, ale wysoka.

PALMA KOKOSOWA (Cocos nucifera)

Palma znana również pod nazwą kokos właściwy, występuje pospolicie w Azji i Ameryce Południowej, gdzie jest uprawiana jako roślina użytkowa. W naturze dorasta nawet do 30 m, a uprawiana w domu z łatwością osiąga nawet 3 metry wysokości, dlatego nadaje się do uprawy jedynie w wysokich pomieszczeniach. Jej liście są długie i pierzaste, jednak w warunkach domowych nie kwitnie ani nie produkuje owoców. Ciekawostką jest fakt, że młode liście palmy kokosowej są jadalne (i znane pod nazwą kapusta palmowa) i w miejscach jej naturalnego występowania często dodaje się je do sałatek.

Pielęgnacja palmy kokosowej

Jak większość palm tak i ta lubi stanowiska widne, jednak światło powinno być rozproszone, gdyż bezpośrednie wystawienie na słońce może doprowadzić do poparzenia liści. Najbardziej wskazane podlewanie dla tej rośliny to nawadnianie intensywne, lecz niezbyt częste. Podlewać ją należy dopiero gdy podłoże w doniczce nieco przeschnie. Za to trzeba często i intensywnie zraszać jej liście – wiele palm uprawianych w domu niszczeje z powodu zbyt suchego powietrza.

Podłożem idealnym dla palmy kokosowej jest podłoże jednocześnie dobrze trzymające wilgoć i przepuszczalne. Można to osiągnąć, mieszając ze sobą ziemię uniwersalną, perlit i ziemię kokosową (w równych częściach). Doniczka dla kokosa powinna być wysoka i raczej wąska – zwłaszcza w początkowej fazie rozwoju korzenie palmy rosną mocno do w głąb donicy.

PALMA KORALOWA (Chamaedorea elegans)

Swoją nazwę ta palma zawdzięcza kształtowi swoich licznych i drobnych owoców, które wytwarza w warunkach naturalnych. Zwana również chamedorą wytworną palma pochodzi z rejonów Gwatemali i Meksyku. W uprawie doniczkowej rzadko przekracza 100 cm wysokości, a jej gęste i pierzaste liście mocno rozrastają się na boki. W odróżnieniu od większości uprawianych domowo palm chamedora czasem zakwita w warunkach domowych, tworząc drobne, żółte kwiaty, zebrane w długich, rozgałęzionych kwiatostanach. Kwitnienie chamedory oznacza, że ma ona idealne warunki rozwojowe.

Pielęgnacja palmy koralowej

Palma koralowa potrzebuje znacznych ilości rozproszonego światła i stałej temperatury oscylującej w granicach 20^oC. Konieczne jest częste zraszanie liści lub ustawienie donicy obok naczynia wypełnionego wodą, żeby zapewnić roślinie odpowiednią wilgotność powietrza. Lekkie i przepuszczalne podłoże powinno być stale lekko wilgotne.

LIWISTONA OKRĄGŁOLISTNA (Saribus rotundifolius)

Liwistona to palma pochodząca z lasów tropikalnych południowo-wschodniej Azji. W krajach o ciepłym klimacie często jest sadzona jako roślina ogrodowa. Jej duże, błyszczące, wachlarzowate, okrągłe w obrysie liście osadzone są na ostrych łodygach, często wyposażonych w kolce. Roślina wzrasta raczej powoli, osiągając w uprawie domowej wysokość do 2 metrów i ma tendencje raczej do rozrastania się na boki niż pięcia wzwyż. W naturze zakwita drobnymi, żółtymi kwiatami, tworząc później małe, kuliste i żółte owoce. W warunkach domowych raczej nie zakwita.

Pielęgnacja liwistony

Jest to roślina trudna w uprawie i kapryśna – nawet jak na palmę. Latem potrzebuje jasnego stanowiska o rozproszonym świetle i temperatury raczej pokojowej (w granicach 20-24^oC). Konieczne jest jej regularne, ale oszczędne podlewanie, ponieważ roślina równie źle radzi sobie z suszą co z przelaniem. Ponieważ zbyt suche powietrze wokół rośliny prowadzi do zasychania końcówek liści, należy liwistonę systematycznie zraszać i postawić w jej pobliżu pojemnik z wodą lub nawilżacz powietrza. W zimie, ze względu na niedobory światła warto przenieść ją w chłodniejsze miejsce (ok. 15-18^oC) i ograniczyć jej podlewanie w tym okresie. Jako podłoże najlepiej sprawdzi się gotowe podłoże do palm, z denną warstwą drenażu (keramzyt, potłuczone donice).

KENCJA (Howea forsteriana)

Jej nazwa wzięła się od miejsca znalezienia pierwszego okazu – wyspy Lorda Howe na Pacyfiku nieopodal Australii. Kencja charakteryzuje się ciemnozielonymi, pierzastymi liśćmi, osadzonymi na długich ogonkach. W naturze dorasta do 11 metrów, podczas gdy w uprawie doniczkowej nie przekracza 3 metrów. Jest to jedna z najłatwiejszych w uprawie palm, należy do dość odpornych i raczej długowiecznych roślin. W Czerwonej Księdze Kencja ma status VU, co oznacza, że jest zagrożona wyginięciem.

Pielęgnacja kencji

Roślina musi stać w półcieniu, gdyż nadmiar promieni słonecznych może doprowadzić do poparzenia liści. Lubi temperaturę pokojową – optymalna wynosi około 20^oC. Świetnie rośnie na specjalnym podłożu dla palm oraz na mieszance ziemi uniwersalnej z kompostem i piaskiem. Podlewać ją należy umiarkowanie, zwracając uwagę na to, by w podstawce nie stała woda. Bardzo dobrze reaguje na dolistne nawożenie specjalnym nawozem dla palm, który pomaga roślinie utrzymać intensywną zieleń liści.

Dla kogo palmy?

Osoby zastanawiające się nad zakupem swojej pierwszej palmy powinny zdawać sobie sprawę, że ze względu na rozmiary, większość z nich nadaje się wyłącznie jako ozdoba dużych i przestronnych pomieszczeń. Tylko w taki sposób można palmę odpowiednio wyeksponować i uczynić z niej prawdziwą ozdobę. Palmy świetnie odnajdują się zarówno w nowoczesnych wnętrzach, jak i w aranżacjach w stylu skandynawskim czy nawet rustykalnym. Warunek jest jeden – odpowiednia ilość przestrzeni, która sprawi, że palma będzie się pięknie komponowała z wystrojem wnętrza.